مولفه‌های راهبردی در یک عقب‌نشینیِ تاریخی؛
آمریکا «جنگ اراده‌ها» را به ایران باخت

شهادت سردار سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی و در پی آن، سیلی موشکی جمهوری اسلامی ایران به پایگاه عین الاسد آمریکایی‌ها که از خاک ایران و سپس با اعلام رسمی همراه بود تحولی مهم و تاریخ‌ساز محسوب می‌شود. در سوی دیگر ماجرا هرچند رئیس جمهور آمریکا و دولتمردان این کشور قبل از پاسخ موشکی ایران از پاسخ متقابل و واکنش نظامی صحبت می‌کردند اما پس از آن در یک عقب‌نشینیِ آشکار، از همکاری و مذاکره با ایران سخن گفتند.

* چراییِ یک ترور
تقلیل ترور شهید حاج قاسم سلیمانی به تصمیم تیم امنیت ملی ترامپ و روحیات هیجانی رئیس‌جمهور آمریکا ساده‌انگارانه است. آمریکا به این برآورد رسیده بود که با بروز تغییرات معنادار در صحنه‌ی غرب‌آسیا، به‌زودی قدرت بازیگری سیاسی خود را از دست خواهد داد. جمع‌بندی این بود که برای اینکه آمریکا همچنان یک بازیگر سیاسی و امنیتی در غرب‌آسیا باقی بماند، حداقل باید در کوتاه‌مدت وارد یک بازی پر ریسک شود.

بروز ناآرامی‌های آبان‌ماه در ایران و همچنین تحولات پر تنش در عراق و لبنان این ذهنیت را در آمریکا تقویت کرد که نباید اجازه داد که ساختار قدرت منطقه‌ای ایران دست نخورده باقی بماند و باید از فرصت آشوب‌ها برای تنزّل قدرت ایران استفاده کرد. در همین فضا بود که آمریکا از بهانه‌ی کشته شدن یک پیمانکار آمریکایی در پایگاه کرکوک یا هجوم مردم عراق به سفارت آمریکا در بغداد استفاده کرد و مارک اسپر وزیر دفاع آمریکا اعلام کرد که «بازی عوض شده» و آمریکا به‌سمت سیاست «پیش‌دستی» حرکت می‌کند. ترور شهید حاج قاسم سلیمانی گام بزرگ اول در «سیاستِ امنیتی جدید آمریکایی» بود تا ساختار شبکه‌ی قدرت منطقه‌ای ایران را از هم بپاشاند.

اگر جمهوری اسلامی در قبال این وضعیت امنیتی جدید عقب می‌نشست، جدای از ضربه‌ی اساسی به هیمنه‌ی انقلاب اسلامی، باید منتظر ترورهای بیشتری نیز می‌شد و اعتماد متحدین و اعتبار منطقه‌ای ایران از بین می‌رفت. ترامپ قمار باز (آنگونه که شهید حاج قاسم سلیمانی می‌گفت) این بار قمار بزرگی در بازی تصاعد با ایران به راه انداخت و در این میان بر روی شکاف داخلی حاکمیت ایران در پاسخ به آمریکا حساب کرده بود.