پایان تعطیلات دریایی!

 ابن بطوطه جهان‌گردی اهل مراکش بود که حدود ۷۰۰ سال پیش، از غرب آفریقا به‌سمت شرق آسیا رهسپار شد. سفرنامه او اطلاعات جالب و مفیدی درباره زندگی مردم آن دوره به ما می‌دهد؛ اما چیزی که می‌تواند از سفرنامه ابن بطوطه برای ما ایرانی‌ها جالب باشد، مربوط به حضور او در سواحل شرقی چین است.

 ابن بطوطه اشاره می‌کند که در سفر دریایی خود، می‌شنید که دریانوردان و آوازخوان‌های روی عرشه کشتی، اشعار فارسی می‌خوانند:

تا دل به مهرت داده‌ام در بحر فکر افتاده‌ام

چون در نماز اِستاده‌ام گویی به محراب اندری

 مشابه همین روایت‌ها در شرق آفریقا نیز بوده است؛ ملوانان و دریانوردانی که در حین کار بر روی آب و در امتداد کرانه‌ها، شعرها و آوازهای فارسی می‌خواندند.

 شاید تا الان فکر کرده باشید که می‌خواهیم درباره زبان فارسی صحبت کنیم! بله، این هم موضوع خواندنی و جذابی خواهد بود؛ اما در این دو اشاره کوتاه درباره حضور زبان فارسی در شرق آسیا و آفریقا، توجه ما می‌تواند به چیز دیگری هم جلب شود: دریا و دریانوردی…

 مهم‌ترین عامل نفوذ زبان فارسی در این مناطق، دریانوردان و تاجران ایرانی بودند. در قرن‌های گذشته، علاوه بر خلیج‌فارس و دریای عمان، سرتاسر دریای عرب و سرخ و اقیانوس هند و دریای چین، محل تردد تاجران و دریانوردان ایرانی بود. ایرانیان و به طور مشخص ساکنان مناطق جنوبی ایران، به دریاهایِ دور خو گرفته بودند و خب این رفت‌وآمد به گسترش زبان فارسی نیز کمک می‌کرد.

 اما از حدود سال ۱۵۰۰ میلادی که پای استعمارگران غربی به آسیا و شرق باز شد، یکی از مهم‌ترین تلاش‌های آنها، تلاش برای دورکردن ایرانیان از دریا بود. استعمارگران پرتغالی وقتی به خلیج‌فارس آمدند، برای حفاظت از منافع خود، بندر گمبرون ایران را اشغال کردند و نامش را گذاشتند کومورائو. مدتی بعد، سپاه شاه‌عباس صفوی با حمله به پرتغالی‌ها در مناطق جنوبی ایران، اشغالگران را از شهر گمبرون اخراج کرد و به یادبود این فتح خود، نام آن شهر را گذاشت «بندرعباس»؛ اما این پایان ماجرا نبود…

 برای خواندن متن کامل به سایت یا #نرم_افزار_موبایلی نو+جوان مراجعه کنید👇

 https://nojavan.khamenei.ir/showContent?ctyu=23152