#خواندنی | *در مسیر عرفان

 یادداشتی از حجت الاسلام علی شاملو | نویسنده و فعال فرهنگی*

 «عرفان» از آن تعابیر رازآلود و جذابی است که همه ما علاقه‌مندیم که درباره‌اش بیشتر بدانیم و احتمالا سعی می‌کنیم مقداری از شیرینی آن‌ را بچشیم. از سوی دیگر، عرفان مدعیان زیادی هم دارد. از مشرب‌های عرفانی صوفی‌گرایانه، تا عرفان‌های مبتنی بر آیین یهود و بودا، تا عرفان‌های منقطع از وحی آمریکای لاتین و… که تعالیم هرکدام از این‌ها، می‌تواند منشأ آفات و انحرافات متعدد، مخصوصا برای جوان مسلمان باشد.

 اگر بخواهیم با عرفان ناب شیعی آشنا شویم، از کجا باید شروع کنیم؟ ورود دقیق به حوزه عرفان نظری و عملی، نیازمند گذراندن مراحل مقدماتی و کسب معارف وسیعی در فقه، اصول، کلام و فلسفه است.
اما بهترین راه برای شناخت اجمالی از عرفان برای جوانان، آشنایی با زندگی عرفای بزرگ و حقیقی است. کاری که کتاب «نخل و نارنج»، رمان زندگی شیخ مرتضی انصاری، به خوبی از عهده آن برآمده است. گرچه عمده شهرت شیخ انصاری به خاطر فعالیت‌های او در فقه و اصول است، اما یقینا بدون سیراب شدن از چشمه جوشان عرفان اسلامی، نمی‌توان به این قله‌های بزرگ رسید. استاد شیخ انصاری در عرفان، سیدعلی شوشتری است، هم‌او که در فقه‌ و ‌اصول شاگرد شیخ است. ارتباط نزدیک و رابطه استاد و شاگردی متقابل این دو ولی خدا، به وضوح نشان می‌دهد که عرفان شیعی تا چه‌ میزان اتکا به قرآن و حدیث دارد و هیچ‌گاه با تعالیم حقیقی اهل‌بیت زاویه پیدا نمی‌کند.

 ترکیب مکتب فقهی شیخ انصاری و مکتب عرفانی سیدعلی شوشتری، سلسله عرفای بزرگ شیعه را تأسیس می‌کند که نادره‌ای مانند سیدعلی قاضی، و نوابغی مانند روح‌الله خمینی و محمدتقی بهجت و محمدحسین طباطبایی و… شاگردان آن هستند. کتاب نخل و نارنج، به‌ زیبایی زندگی این دانشمند بزرگ را به تصویر کشیده است. از دوران کودکی او در دزفول، تحصیل در نجف، سفرهای چندساله او در ایران و تلمذ و کسب تجربه از محضر دانشمندان بلاد مختلف، رجعت مجدد به نجف و زعامت عام شیعه، تا زهد و سختکوشی مثال‌زدنی و… در این رمان به خوبی به‌ تصویر کشیده شده‌است.

 احتمالا شما تا الان، نامی از شیخ انصاری نشنیده‌اید. اما یقین بدانید که بعد از مطالعه کتاب، او را هم در کنار ابوعلی‌سینا، زکریای رازی و خیام و… به عنوان یکی از بزرگترین دانشمندان ایران تحسین خواهید کرد.

 نو+جوان؛ انرژی امید ابتکار
 @Nojavan_khamenei